Η περίοδος που διανύουμε αποτελεί ίσως τη χειρότερη από άποψη οικονομικών δεδομένων για την πατρίδα μας. Κάτι τέτοιο είναι φυσικό, όταν το ελληνικό κράτος επί δεκαετίες κατασπαταλά το δημόσιο χρήμα και λειτουργεί παρασιτικά εις βάρος της πραγματικής ανάπτυξης και του κοινού καλού. Ένας τομέας του δημοσίου που έρχεται πρώτος σε σπατάλες και έξοδα είναι το ελληνικό πανεπιστήμιο. Η πρόκληση της σημερινής οικονομικής μας κατάστασης θα το χτυπήσει εκεί που πονάει: στη χρηματοδότηση.
Έχουμε συνηθίσει να ακούμε τα "θα" των πολιτικών μας ταγών για τις αλλαγές στην Παιδεία. Άσπρισαν τα μαλλιά των γηραιοτέρων να ακούν για αναβάθμιση της Παιδείας, αύξηση της χρηματοδότησης κι άλλα πολλά που μάταια περίμεναν να συμβούν. Οι αριστερές δυνάμεις των σχολών και οι σύλλογοι καθηγητών διοργάνωσαν αμέτρητες πορείες, έκαναν ακόμη περισσότερες καταλήψεις και καταστροφές προκειμένου να μην αλλάξει τίποτα στον χώρο των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Παράλογα αιτήματα, όπως 15% του ΑΕΠ για την παιδεία, άμεση επαγγελματική αποκατάσταση των φοιτητών και αύξηση σε δυσθεώρητα για την εποχή ποσά των προϋπολογισμών στις σχολές, μόνο φαιδρότητα προκαλούν σήμερα. Μέχρι σήμερα, οι ίδιοι άνθρωποι, με τον ίδιο τρόπο, προσπαθούν να μας πείσουν ότι έχουν δίκιο, ακόμη κι αν η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών τους έχει γυρίσει την πλάτη.
Τα παράλογα αιτήματα και η ακρισία των αρμοδίων φορέων έχουν επιφέρει επώδυνα πλήγματα στον κρατικό κορβανά. Λεφτά πεταμένα που δεν δικαιολογούνται από πουθενά, μυστικά κονδύλια και απόκρυψη στοιχείων στον προϋπολογισμό είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά της αυτοτέλειας των πανεπιστημίων. Σε όλο αυτό το πανηγύρι διαπλοκής και ασυνεννοησίας βρίσκουν πρόσφορο έδαφος διάφοροι αετονύχηδες που λυμαίνονται τα κρατικά λεφτά με τη σέσουλα. Κι όλα αυτά γιατί αποδεχτήκαμε όλα αυτά τα χρόνια ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει και πως αυτός ο γραφειοκρατικός γόρδιος δεσμός που όλοι μας βιώνουμε, απλώς δεν λύνεται.
Ό, τι δεν λύνεται κόβεται, μας διδάσκει η ιστορία. Κάτι τέτοιο είναι δεδομένο πως πρέπει να συμβεί και στην περίπτωση της χρόνιας παθογένειας που πλήττει τον χώρο των πανεπιστημίων. Εξοικονόμηση δεν σημαίνει περικοπή των δαπανών που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία ενός εκπαιδευτικού ιδρύματος, όπως κάποιοι προπαγανδιστές προσπαθούν να μας πείσουν. Εξοικονόμηση σημαίνει εξορθολογισμός των δαπανών που κάποιοι εντέχνως φορτώνουν στον Έλληνα φορολογούμενο. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά κι αμέτρητα! Ποιος κατάλαβε τον λόγο που θα πρέπει όλοι οι φοιτητές, ανεξαρτήτως εισοδήματος, να λαμβάνουν δωρεάν συγγράμματα; Με ποια λογική ορισμένοι υπερασπίζονται το πανεπιστημιακό άσυλο και την απόλυτη ελευθερία κινήσεων διαφόρων καταστροφέων της πανεπιστημιακής περιουσίας; Πώς εξηγείται το γεγονός ότι είναι γραμμένοι τόσοι πολλοί αιώνιοι φοιτητές που απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματα του φοιτητή και δεν επιτρέπεται η διαγραφή τους; Αυτά είναι μερικά ερωτήματα για τα οποία αναζητούνται πειστικές απαντήσεις από τους κρατούντες τα ηνία της εξουσίας.
Τα παραπάνω είναι για όλους μας δεδομένα, πλην μερικών μειοψηφιών που κάνουν εμφανή την παρουσία τους με τραμπουκισμούς και άλλες βίαιες συμπεριφορές, γυρνώντας μας στην εποχή του Στάλιν. Οι κομματικές και άλλες συντεχνίες που έχουν παρεισφρήσει για τα καλά στην πανεπιστημιακή ζωή αποτελούν σε ένα μεγάλο ποσοστό τροχοπέδη οποιασδήποτε μεταρρύθμισης ή αλλαγής προς το καλύτερο.
Με κυρήγματα εκφοβισμού και κινδυνολογίας περί ιδιωτικών πανεπιστημίων που θα πληρώνουμε, υποβάθμιση των σπουδών μας (!!) και πολλές άλλες συνθηματολογίες, έχουν καταφέρει να βρίσκονται πάντοτε στο προσκήνιο. Όμως αυτά αναγκαστικά πρέπει πλέον είτε να σταματήσουν είτε να τους τα κόψουν με κάθε τρόπο οι ιθύνοντες, εάν θέλουν να σωθεί η ελληνική οικονομία.
Προκειμένου να είναι ουσιαστική ετούτη η παρέμβαση και να μην εξαντλείται στις αιτίες αποφεύγοντας να δώσει προτάσεις, όπως συνήθως κάνουν όσοι «νοιάζονται» για την πρόοδο της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, θα παρατεθούν ορισμένες προτάσεις που υπό κανονικές συνθήκες θα φάνταζαν κάτι το αυτονόητο.
Συγκεκριμένα προτείνεται:
•Μείωση των θέσεων φοιτητών στο εκάστοτε τμήμα
•Λήψη δωρεάν συγγραμμάτων μετά από απόδειξη χαμηλού οικογενειακού εισοδήματος του φοιτητή (30.000 με 40.000 € το όριο περίπου)
•Διαγραφή του φοιτητή μετά από το πέρας δύο χρόνων χωρίς να έχει λάβει μέρος στις εξετάσεις και να έχει περάσει έστω και ένα μάθημα.
•Η δωρεάν σίτιση και στέγαση αφαιρούνται ως προνόμια εάν ο φοιτητής δεν έχει περάσει έστω και ένα μάθημα τα τελευταία δύο χρόνια.
•Κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και απελευθέρωση όλων των κατειλημμένων χώρων στις σχολές. Σύσταση πανεπιστημιακής αστυνομίας και ελεγχόμενη είσοδος και έξοδος από τις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις.
•Δικαίωμα παράτασης σπουδών για τους φοιτητές που εργάζονται. Οι φοιτητές που δεν ολοκληρώνουν τον κύκλο σπουδών τους μετά τα 6 χρόνια προτείνεται να πληρώνουν δίδακτρα.
•Αξιολόγηση των καθηγητών με κριτήριο τις δημοσιεύσεις, τη διδασκαλία και το έργο τους από ανεξάρτητη επιτροπή.
•Δημιουργία Συνηγόρου του Φοιτητή.
•Όλες οι υπηρεσίες και οι αποφάσεις που σχετίζονται με τις σχολές να βρίσκονται ελεύθερα στο Διαδίκτυο.
•Απόφαση για κατάργηση φοιτητικών συλλόγων κομματικής φύσεως.
Τα παραπάνω είναι απλές προτάσεις, διατυπωμένες με τον πιο κατανοητό τρόπο που απαντούν στο πως θα μπορέσει το σύγχρονο ελληνικό πανεπιστήμιο να επιβιώσει από τα καρκινώματα που το ταλανίζουν τις τελευταίες δεκαετίες.
Συνοψίζοντας, εύκολα συνάγεται το συμπέρασμα ότι η συζήτηση για το πώς μπορούμε να φτάσουμε στον στόχο που έχουμε θέσει, την επιβίωση της Ελλάδας από τη λαίλαπα της χρεωκοπίας, είναι αναγκαία και στον τομέα της ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης. Ας καταθέσουν όλοι οι αρμόδιοι φορείς, οι πανεπιστημιακοί και οι πολίτες που ζουν καθημερινά τον παραλογισμό του δημόσιου πανεπιστημίου, τις προτάσεις τους. Ήρθε η ώρα να πάρουμε όλοι θέση!